Indeling
Alle content staat hier onder op alfabetische volgorde. Vaak met een plaatje of een video’tje.
Gedragsverandering
Dit kun je uitleggen met onderstaand model
Het doel is dat mensen gaan zien dat hun gedrag slecht veranderbaar is, als zij belemmerende overtuigingen hebben.
Door dit eenvoudige model kun je mensen helpen zichzelf te begrijpen. Hierdoor kunnen zij beter aanwijzen waar het probleem zit.
De pagina met uitgebreidere informatie over gedragsverandering vind je hier.
Johari Window
Is een prachtige tool die inzichtelijk kan maken hoe je als team kunt groeien.
Tegelijkertijd relativeert het wat feedback is. Feedback is maar een middel, niet het doel. Het doel is prettiger en effectiever samenwerken door een grotere “Vrije ruimte”.
De afkortingen staan voor:
BZ – Bekend aan jezelf
OZ – Onbekend aan jezelf
BA – Bekend aan de ander
OA – Onbekend aan de ander
Linksboven is de vrije ruimte, bekend aan jezelf en de ander. Hoe groter de vrije ruimte, hoe prettiger en effectiever samenwerking verloopt.
Rechtsboven is de blinde vlek, bekend aan de ander, onbekend aan jezelf. Bijvoorbeeld hoe hard je stem is, of hoe je overkomt in vergaderingen. Iedereen heeft zijn blinde vlekken, niet zo vreemd ook als je beseft dat zo’n 90% van ons gedrag onbewust is.
Linksonder is Privé persoon. Dat wat jij voor jezelf houdt.
Rechtsonder is onbekend gebied. Vooral interessant voor psychotherapie, maar in teamtrainingen zelden.
Doel
Met het Johari window (of venster) kun je scherpstellen waar de verbetermogelijkheid voor een team ligt.
In het boksen
Na een oefening kun je als reflectievraag teruggeven: (1)”Vertel eens aan je maatje, wat doet het met je? Wat vind je ervan? Wat gebeurt er met je?” Dit is een eerste stap in zelfonthulling. Die kun je verder uitdiepen met: (2)Wat zegt dat over wie jij bent? (3) En hoe zien we dat terug op je werk?
Dit kan bijvoorbeeld opleveren dat iemand zegt: “(1)Ik merk dat ik met sparren liever incasseer dan uitdeel en achteruitloop. Ik wil jou geen pijn doen. Ik weet dat het vast een beetje meevalt, maar vind dat toch eng. (2) Dat komt omdat ik gewoon heel zorgzaam ben. Je kunt van mij op het werk verwachten dat ik rekening met je houd en je respecteer zoals je bent. Maar conflicten vind ik maar niks. Dan hou ik liever mijn mond en wacht ik tot het overwaait.
Feedback kun je heel leuk oefenen met boksen. Bijvoorbeeld in dit 3 stappen model
1 – Wat zie je die ander doen? (“je slaat echt heel hard!”)
2 – Welke impact heeft dat op jou? (“Dat vind ik echt supermooi, lekker volle bak erin.”)
3 – Welke vraag of welk advies heb je voor je maatje? (“Ik denk niet dat je dit bij iedereen zo kan doen, wat denk jij?”)
Maar het kan nog simpeler: Vertel je maatje eens: Wat heb je hem of haar zien doen tijdens deze oefening? Of: Wat is je opgevallen aan hoe hij of zij bokst? Wat denk jij dat hij beter kan doen?
Stressmanagement
Hiervoor gebruik we het model van Yerkes en Dodson. Ook wel de Yerkes Dodson law genoemd. Hier hebben we zelf een kleine aanpassing in gedaan door bij ‘overspanning’ ontlading toe te voegen als manier om dit op te lossen.
Vaakezonde spanning, of gezonde stress. Dit is dus ergens in het midden. Hieronder de video waarin het model snel en simpel wordt uitgelegd.
Toepassing
Dit model kun je mensen laten ervaren tijdens het sparren. Vraag eens aan deelnemers:
– Hoe vond je het sparren?
– Op hoeveel % van je kracht en conditie heb je eigenlijk gewerkt?
– Wanneer krijg jij energie van wat je doet? Hou je van rust? Of van tempo?
– Ga je op vakantie lekker actief doen? Of lig je liever te bakken in de zon?
Het boeiende is dat iedereen een eigen stressoptimum heeft. Vraag maar eens: “Als je kijkt naar flow, welk cijfer geef jij je spanning op dat punt? een 4? of een 8?”
Je zult zien dat dit sterk verschilt. De één houdt van een 8, “lekker hard werken” en een ander doet het liever rustig aan.
Op basis van ervaring: Mensen met een hoog stressoptimum ontladen vaak vanzelf. Zij moeten er vaak voor kiezen om te ontspannen. Mensen met een laag stressoptimum ontspannen vanzelf. Zij moeten bewust kiezen voor ontlading.
Oorzaken
Verder is het interessant om te vragen: Wat is jouw nummer 1 stressor? Wat kost jou het meeste energie? En wat geeft jou energie? Als mensen veel stress ervaren, wat is daar de oorzaak van? Het wegnemen van stressoren (stressverhogers) is soms makkelijker dan je denkt. Hierbij een aantal stille saboteurs van menselijke effectiviteit.
- (teveel) koffie, suiker, vet
- rumoerige werkplek
- onrust in de thuissituatie
- zich niet gehoord voelen (als je met hen praat, geef geen antwoorden, maar stel vragen)
- slechte werk/woon omstandigheden, licht, lucht, ruimte
- te weinig bewegen/trainen
Thema’s
- Stressmanagement
- (persoonlijk) leiderschap: jezelf hierin kennen, is jezelf hierin kunnen aansturen
- Teamontwikkeling: Dit van jezelf en van elkaar begrijpen maakt samenwerking soepeler. Denk de grotere vrije ruimte van het JOHARI window.
- Vitaliteit en duurzame inzetbaarheid: Hoe beter mensen hun stressoptimum kennen en managen, hoe gezonder ze blijven.
Verliesverwerking – Basis
Verliesverwerking is een veel voorkomend probleem bij mensen die op een levensgebied vastlopen. Als zij moeite hebben met emotie uiten, relaties aangaan of zelfbeheersing kan dit veroorzaakt worden door niet afgeronde verliesprocessen.
Hier heb ik een vereenvoudigde versie van het model van Elisabeth Kübler-Ross gebruikt.
Zij heeft na boosheid de fase van “marchanderen”. Dit gaat over onderhandelen, toezeggingen doen. “Ja maar als ik niet meer drink, mag ik dan mijn kinderen nog wél zien?” Maar ook mensen die toch nog proberen hun baan te houden, nadat duidelijk is geworden dat dit niet meer aannemelijk is. Deze fase heb ik in de video erbuiten gelaten omdat hij niet altijd van toepassing is.
Verliesverwerkingen lopen vaak parallel. verlies van een baan is ook verlies van collega’s en van status. Verlies van je vader is ook verlies van de relatie die nooit meer helemaal goed heeft kunnen worden. Er zit een gelaagdheid in verlies. Dit is complex en voor mensen niet altijd te doorzien.
Ook als mensen het niet volledig kunnen verbaliseren, kunnen ze het met fysieke werkvormen wel volledig ervaren. Zodat het proces wel kan worden afgerond.
Verliesverwerking – Toepassing
Verborgen behoefte
Niet iedereen die naar Bokscoaching komt, beseft dat hij te maken heeft met verliesverwerking.
Mensen komen met de vraag: Ik heb te weinig geduld met mijn kinderen en mijn collega’s. Een oorzaak kan dan zijn dat ze met veel boosheid rondlopen richting hun overleden ouders die hen tekort gedaan hebben. Door loyaliteit aan ouders blokkeert dit, en zijn ze standaard al een beetje boos. De boosheid over ouders, over het verlies, wordt dan geprojecteerd op kinderen en collega’s.
Wat er dus kan spelen is een niet afgerond verliesproces, ofwel: mensen “zitten vast in het verleden”.
Kritiek
Verlies is niet zo statisch als een gefaseerd model. Niet altijd MOET boosheid voor verdriet komen. Mensen en emoties zijn complex, geen enkel model kan alles omvattend zijn.
Het verwerken van rouw en verlies is een heel individueel proces. Wat je wel kunt stellen is dat boosheid daarin vaak een plaats heeft.
Ruimte geven en nemen
In alle groepen laten mensen ruimte nemend en ruimte gevend gedrag zien.
Dit heeft te maken met je karakterstructuur, uit te drukken in bijvoorbeeld een DISC profiel.
Maar het is ook afhankelijk van veiligheid in de groep. In een onveilige groep zien we vaak dat mensen weinig ruimte durven innemen. Dan wordt initiatief vaak afgestraft.
Het leuke is dat je dit heel eenvoudig kunt terugzien in hoe mensen boksen. Maar ook tussen de oefeningen door. Nemen mensen initiatief? Praten ze veel? Maken ze oogcontact, hoe is hun houding?
Als trainer/coach kun je dit observeren en in neutrale bewoordingen teruggeven.
Wij maken tijdens trainingen waar dit thema aan de orde is, deze tekening:
Hier legt Berend heel kort de Roos van Leary uit.
Een model dat helder maakt hoe weerstand in een groep ontstaat en hoe je kunt omgaan met dominant/haantjesgedrag.
Want vroeg of laat kom je er één tegen: een deelnemer die wel eens ff wil weten hoe goed jij wel niet bent..